Πρίν από δυο μήνες απολαύσαμε όλοι το Μουντιάλ της Νοτίου Αφρικής και μας φάνηκε ότι το ποδόσφαιρο στην Μαύρη Ήπειρο κάνει ένα βήμα μπροστά. Επίσης, πολλοί νέγροι αθλητές αγωνίζονται στα κορυφαία κλαμπ παγκοσμίως (Εσσιέν, Ντρογκμπά, Ετό, τα αδέρφια Τουρέ κ.α) και αποτελούν πρότυπο για χιλιάδες παιδιά που θέλουν να ξεφύγουν από τις φτωχογειτονιές της πατρίδας τους. Και έτσι αρχίζει η παραγωγή πλούτου για κάποιους…
Μέχρι την δεκαετία του 80 η Αφρική ήταν μια ανεξερεύνητη ποδοσφαιρική αγορά που κανένας δεν πίστευε πως έχει μέλλον και έτσι κανένας δεν ενδιαφέρθηκε μέχρι τότε για κάποιο παίκτη από την Μαύρη Ήπειρο καθώς οι «ένγχρωμοι» θεωρούνταν εντελώς άμυαλοι (κάτι παρόμοιο γινόταν και στο μπάσκετ μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 60)και κανένας δεν έδειχνε την παραμικρή εμπιστοσύνη σε κάποιον «νέγρο»…
Στις αρχές της δεκαετίας του 90 ξαφνικά εμφανίζονται κάποιοι σπουδαίοι Αφρικανοί ποδοσφαιριστές όπως ο Καμερουνέζος Ροζέ Μιλά και ο Λιβεριανός Ζόρζ Γουέα οι οποίοι έδειξαν ότι δεν έχουν να ζηλέψουν τίποτα από διάφορους Ευρωπαίους και Λατίνους ποδοσφαιριστές. Ξαφνικά άρχισε μια ραγδαία ανάπτυξη καθώς πολλοί μεγάλοι σύλλογοι από την Ευρώπη διαπίστωσαν πως όχι μόνο υπάρχει πλούσιο ταλέντο στην Μαύρη Ήπειρο αλλά και ότι μπορούν να αποκτήσουν πολλούς σπουδαίους ποδοσφαιριστές με λίγα χρήματα. Έτσι δημιούργησαν ακαδημίες για την παραγωγή παικτών. Πολλές χώρες εκμεταλλεύτηκαν τις πρώην αποικίες τους και χρησιμοποίησαν τους αφρικανούς στις εθνικές ομάδες τους (τρανταχτό παράδειγμα η Γαλλία).
Πλέον, όμως οι Αφρικανοί επίδοξοι ποδοσφαιριστές πέφτουν θύματα δήθεν Μάνατζερ…
Μία συνηθισμένη ιστορία
Στα 15 του νόμιζε ότι η μπάλα είναι το διαβατήριο για μια καλύτερη ζωή. Κάθε μέρα τα πόδια του μάτωναν από τις ατελείωτες προπονήσεις σε ένα χωμάτινο γήπεδο στα προάστια της Άκρα και τα βράδια έκλεινε τα μάτια και ονειρευόταν την ημέρα που θα έφευγε από την Γκάνα για την Ευρώπη, εκεί όπου θα γινόταν ο «νέος Μίκαελ Εσιέν», ίσως και καλύτερος. Το 2006 η στιγμή έφτασε, αλλά η κατάληξη δεν ήταν αυτή που περίμενε. Ένας Λιβανέζος μάνατζερ τού υποσχέθηκε δοκιμή από τη γαλλική Μετς, αξιοποιώντας τις «υψηλές» γνωριμίες του και ένα κύκλωμα παράνομων μεταγωγών, το οποίο παρέλαβε τον νεαρό Γκανέζο στο λιμάνι και τον «ξέβρασε» ύστερα από δυο θαλασσοδαρμένες εβδομάδες στην Τενερίφη. Εκεί συνελήφθη, κρατήθηκε ένα μήνα και, αφού σπατάλησε τα τελευταία του χρήματα για να φτάσει στη Γαλλία, ανακάλυψε ότι οι υπεύθυνοι της Μετς όχι μόνο δεν τον περίμεναν, αλλά και απειλούσαν ότι θα τον κατέδιδαν στις αρχές αν δεν εγκατέλειπε αμέσως το προπονητήριο της ομάδας. Δύο χρόνια αργότερα, το 2008, ο απεσταλμένος του “Observer” Νταν ΜακΝτούγκαλ τον ανακάλυψε στους κακόφημους δρόμους του Κλισί-σου-Μπουά, ενός από τα πιο σκληρά γκέτο μεταναστών στο Παρίσι.
Ο 17χρονος -πλέον- Μπερνάρ Μπας δέχτηκε να του μιλήσει και να συστηθεί έτσι άδοξα στο ποδοσφαιρικό κοινό για πρώτη και τελευταία φορά. Αποκάλυψε ότι για να κάνει το ταξίδι και να κυνηγήσει το όνειρο, χρειάστηκε να πουληθεί το πατρικό του στην Άκρα και να βγουν στο μεροκάματο τα δύο 12χρονα αδέρφια του. Ο ίδιος αδυνατούσε να γυρίσει πίσω, αλλά ακόμα κι αν μπορούσε, δεν θα είχε το κουράγιο να αντικρίσει τη μητέρα του. Ο Μπερνάρ είχε την ίδια τύχη με τα περισσότερα «φιντάνια» από τις αλάνες της δυτικής Αφρικής, τα οποία πέφτουν θύματα αδίστακτων κυκλωμάτων διεκδικώντας μια θέση στο ποδοσφαιρικό στερέωμα.
ΑΚΑΔΗΜΙΕΣ «ΠΟΔΟΣΦΑΙΡΟΥ»
Αν οι ακαδημίες ποδοσφαίρου στην Άκρα και στο Αμπιτζάν είναι τα εκκολαπτήρια νέων αστέρων και υποψήφιων σκλάβων, το γρανάζι που κινεί τη μηχανή του ποδοσφαιρικού trafficking είναι οι (Ευρωπαίοι κυρίως) ατζέντηδες. Μόνο στο Βέλγιο, από τους 200 εκπροσώπους παικτών μόλις οι 30 έχουν άδεια ασκήσεων επαγγέλματος. Η δράση των υπολοίπων έγινε αντικείμενο καταγγελίας το 2005 από τον Φλαμανδό -τότε- γερουσιαστή Ζαν Μαρί Ντεντεκέρ, ο οποίος μεταξύ άλλων ανακοίνωσε την έναρξη έρευνας σχετικά με την παράνομη διακίνηση 442 Νιγηριανών ποδοσφαιριστών από κυκλώματα που είχαν άκρες ακόμα και στην πρεσβεία της αφρικανικής χώρας. Τα δύσκολα, ωστόσο, άρχισαν όταν εκδήλωσε την πρόθεσή του να ταξιδέψει ο ίδιος στη Νιγηρία για να διερευνήσει τυχόν διασυνδέσεις Βέλγων αξιωματούχων με ντόπιους διεφθαρμένους. Οι απειλές για τη ζωή του άρχισαν να πέφτουν βροχή και η έρευνα ματαιώθηκε.
